Πάρκα Καινοτομίας Και Βιωσιμότητα: Είναι Το Μέλλον της Πράσινης Τεχνολογίας; nbinas@ied.eu 16 Ιανουαρίου, 2023

Πάρκα Καινοτομίας Και Βιωσιμότητα: Είναι Το Μέλλον της Πράσινης Τεχνολογίας;

Τα πάρκα καινοτομίας είναι εξειδικευμένοι χώροι που έχουν σχεδιαστεί για την προώθηση της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας, της εκπαίδευσης και της οικονομικής ανάπτυξης, παρέχοντας ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για επιχειρήσεις, ερευνητές και επαγγελματίες.  

Αυτά τα πάρκα διαθέτουν συνήθως υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, πρόσβαση σε τεχνολογίες αιχμής και πόρους, καθώς και ευκαιρίες για συνεργασία και δικτύωση. Ωστόσο, βρισκόμενοι αντιμέτωποι  με τα περιβαλλοντικά ζητήματα που μαστίζουν την εποχή μας,  είναι σημαντικό να προωθείται επίσης και η βιωσιμότητα. 

Η βιωσιμότητα μπορεί να αποτελέσει βασική κινητήρια δύναμη της καινοτομίας και της οικονομικής ανάπτυξης. Η βιώσιμη ανάπτυξη, όχι μόνο είναι ικανή να αντιμετωπίσει τα διάφορα περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλά και να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες επιχειρηματικότητας, να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα και την ποιότητα ζωής. Επιπλέον, αποτελεί κρίσιμη πτυχή για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία των πάρκων καινοτομίας.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι προώθησης της βιωσιμότητας στα πάρκα καινοτομίας. Παραδείγματα αποτελούν η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, η βέλτιστη ενεργειακή απόδοση, οι βιώσιμες μεταφορές, χώροι πρασίνου και άλλα. Η αξιοποίηση ακόμη και κάποιων αν όχι όλων των παραπάνω στοιχείων μπορούν να δημιουργήσουν μια μοναδική, βιώσιμη και ελκυστική κοινότητα για επαγγελματίες και εταιρείες.  

 Ωστόσο, παρά την αυξανόμενη αναγνώριση της σημασίας της βιωσιμότητας, πολλά πάρκα καινοτομίας εξακολουθούν να μην διαθέτουν τις απαραίτητες υποδομές για την προώθησή της. Γι’ αυτό είναι απαραίτητες οι πράσινες επενδύσεις στα πάρκα καινοτομίας για να γίνουν περισσότερο «πράσινα» και βιώσιμα.

Στο παρόν άρθρο, θα διερευνήσουμε τον ρόλο των πάρκων καινοτομίας στην προώθηση της βιωσιμότητας, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, αλλά και τις βιώσιμες λύσεις που μπορούν να εφαρμόσουν. Επίσης, θα δούμε περιπτώσεις επιτυχημένων και βιώσιμων πάρκων καινοτομίας και θα εξετάσουμε τον αντίκτυπο τους στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινότητες.

6 Προκλήσεις Βιωσιμότητας Στα Πάρκα Καινοτομίας

Ο Περιβαλλοντικός Αντίκτυπος

Τα πάρκα καινοτομίας μπορεί να έχουν αρνητικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο από την στιγμή που θα μπουν πρώτα θεμέλια. Λόγω του μεγέθους τους συνήθως  κατασκευάζονται σε ανοικτούς πράσινους χώρους μακριά από το αστικό κέντρο.

Ο παραδοσιακός τρόπος ανάπτυξης ακινήτων συχνά οδηγεί στην καταστροφή φυσικών οικοτόπων, την εκδίωξη της βιοποικιλότητας και τη δημιουργία θερμικών νησίδων. Τέλος, ακόμη και η ίδια κατασκευαστική διαδικασία μπορεί να δημιουργήσει μεγάλο όγκο αποβλήτων και ρύπανσης.

Απουσία Βιώσιμων Υποδομών

Πολλά πάρκα καινοτομίας δεν διαθέτουν τις απαραίτητες υποδομές για την προώθηση της βιωσιμότητας. Για παράδειγμα, ειδικά σε μια περίοδο που το ενεργειακό κόστος είναι ιδιαίτερα υψηλό, δημιουργία ενός ενεργειακά αυτόνομου πάρκου καινοτομίας μέσω ανανεώσιμων πηγών είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Έτσι, όχι μόνο θα εκμηδενιστούν τα  πάγια κόστη της ενέργειας, αλλά θα μειωθεί και το ανθρακικό αποτύπωμα. Ακόμη, ένας τέτοιος χώρος θα γίνει ελκυστικότερος για επισκέπτες και εργαζομένους.  

Χρηματοδότηση Και Υλοποίηση

Η ανάπτυξη βιώσιμων υποδομών σε πάρκα καινοτομίας μπορεί να είναι ένα δαπανηρό και πολύπλοκο εγχείρημα. Απαιτεί σημαντική επένδυση χρόνου, χρημάτων και πόρων. Επιπλέον, μπορεί να αποτελέσει πρόκληση η εύρεση της σωστής ισορροπίας μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, προστασίας του περιβάλλοντος και κοινωνικής ευθύνης.

Αντίσταση Στην αλλαγή

Η βιωσιμότητα συχνά απαιτεί αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο γίνονται ορισμένα πράγματα και τα έχουμε συνηθίσει. H αντίσταση στην αλλαγή μπορεί να προκύψει από τον οποιοδήποτε και αφορά στην απροθυμία ή την αντίθεση στην αποδοχή και εφαρμογή νέων ιδεών, μεθόδων και τεχνολογιών.

Για παράδειγμα, κατά το σχεδιασμό ενός βιώσιμου πάρκου καινοτομίας μπορεί από κάποιους να θεωρηθεί περιττή η ύπαρξη χώρων πρασίνου αφού δεν υπάρχει οικονομικό όφελος, ενώ και το κόστος συντήρησης είναι αρκετά υψηλό.

Έλλειψη γνώσης και κατανόησης

Η βιωσιμότητας είναι μια σχετικά καινούργια ιδέα που έχει εισχωρήσει στον δημόσιο διάλογο, αφού τα περιθώρια για την αποφυγή μιας περιβαλλοντικής καταστροφής στενεύουν σημαντικά. Δυστυχώς, όμως, ακόμη και τώρα δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν κατανοούν τη σημαντικότητα της βιώσιμης ανάπτυξης και τι σημαίνει αυτή στον σχεδιασμό, την κατασκευή αλλά και τη λειτουργία βιώσιμων υποδομών.

Ο Ρόλος Των Πάρκων Καινοτομίας Στην Προώθηση Της Αειφορίας

Παραγωγή Ανανεώσιμης Ενέργειας

Τα πάρκα καινοτομίας μπορούν να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά συστήματα στη στέγη τους, να ενσωματώσουν ανεμογεννήτριες ή να χρησιμοποιήσουν άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό όχι μόνο μειώνει το αποτύπωμα άνθρακα του πάρκου, αλλά παρέχει επίσης μια αξιόπιστη πηγή καθαρής ενέργειας για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που βρίσκονται εκεί.

Ενεργειακή Απόδοση

Τα πάρκα καινοτομίας μπορούν να προωθήσουν την ενεργειακή απόδοση με το σχεδιασμό έξυπνων κτιρίων με νέες τεχνολογίες, την μέγιστη εκμετάλλευση του φυσικού φωτός, τον εξαερισμό και την ενσωμάτωση άλλων ενεργειακά αποδοτικών χαρακτηριστικών. Αυτό μπορεί να συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και του κόστους, ενώ παράλληλα βελτιώνει την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους.

Πρόσβαση σε Βιώσιμες Επιλογές Μεταφοράς

Τα πάρκα καινοτομίας μπορούν να παρέχουν πρόσβαση σε βιώσιμες επιλογές μεταφοράς, όπως προγράμματα κοινής χρήσης ποδηλάτων, σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και ειδικές διαδρομές λεωφορείων. Αυτό όχι μόνο μειώνει τις εκπομπές ρύπων και βελτιώνει την ποιότητα του αέρα, αλλά παρέχει επίσης μια εναλλακτική λύση για τα παραδοσιακά αυτοκίνητα που βελτιώνει την βιωσιμότητα της περιοχής.

Χώροι Πρασίνου Και Βιοποικιλότητας

Πράσινος Χώρος

 Τα πάρκα καινοτομίας μπορούν να ενσωματώνουν χώρους πρασίνου, όπως πάρκα, κήπους και μονοπάτια. Αυτό μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα και του νερού, να μειώσει τις θερμικές νησίδες και να προωθήσει τη βιοποικιλότητα. Οι χώροι πρασίνου μπορούν επίσης να παρέχουν στους ανθρώπους ένα μέρος για να χαλαρώσουν και να απολαύσουν τη φύση, γεγονός που μπορεί να βελτιώσει την ψυχική και σωματική υγεία.

Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση 

Εκτός από την ενσωμάτωση βιώσιμων υποδομών, τα πάρκα καινοτομίας μπορούν επίσης να προωθήσουν τη βιωσιμότητα μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την γνωριμία των μαθητών με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά και την εκπαίδευση επιχειρήσεων και επαγγελματιών σχετικά με τις βιώσιμες πρακτικές, αλλά και την παροχή πόρων για την εφαρμογή βιώσιμων λύσεων.

Τα παραπάνω στοιχεία δεν είναι παρά μόνο ένα μικρό δείγμα από τη συνολική συνεισφορά που μπορούν να έχουν τα πάρκα καινοτομίας στη βιωσιμότητα. Είναι σημαντικό πως κατά τη διαδικασία του σχεδιασμού ενός πάρκου καινοτομίας τα παραπάνω στοιχεία να μην αντιμετωπίζονται ξεχωριστά αλλά να ενσωματώνονται στον συνολικό σχεδιασμό

Παραδείγματα Επιτυχημένων Και Βιώσιμων Πάρκων Καινοτομίας

Το πάρκο Cleantech στη Δανία: Αυτό το πάρκο καινοτομίας επικεντρώνεται στην καθαρή τεχνολογία και τις βιώσιμες ενεργειακές λύσεις. Διαθέτει μια σειρά από συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιακή, αιολική και βιοαέριο, καθώς και ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και βιώσιμες επιλογές μεταφορών. Το πάρκο περιλαμβάνει επίσης χώρους πρασίνου, όπως ένα φυσικό καταφύγιο και μια λίμνη αναψυχής. Το πάρκο έχει προσελκύσει μια σειρά από κορυφαίες εταιρείες καθαρής τεχνολογίας και έχει καταστεί κέντρο έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας.

Το επιστημονικό πάρκο του Κέιμπριτζ στο Ηνωμένο Βασίλειο:Φιλοξενεί μια σειρά από κορυφαίες εταιρείες τεχνολογίας και βιοτεχνολογίας, καθώς και ερευνητικά ιδρύματα. Το πάρκο δίνει μεγάλη έμφαση στη βιωσιμότητα και έχει εφαρμόσει μια σειρά πρωτοβουλιών για τη μείωση των περιβαλλοντικών του επιπτώσεων. Αυτές περιλαμβάνουν τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και βιώσιμες επιλογές μεταφοράς. Το πάρκο περιλαμβάνει επίσης χώρους πρασίνου και έχει αναγνωριστεί για τις προσπάθειές του για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και της άγριας ζωής.

Το πάρκο 20|20 στην Ολλανδία: Park 20|20 είναι ένα πάρκο βιώσιμης καινοτομίας που επικεντρώνεται στην κυκλική οικονομία, την ενεργειακή μετάβαση και την έξυπνη κινητικότητα. Το πάρκο έχει εφαρμόσει μια σειρά από βιώσιμες υποδομές και ανέσεις, όπως η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, τα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια και οι βιώσιμες επιλογές μεταφοράς. Επιπλέον, το πάρκο δίνει μεγάλη έμφαση στην εμπλοκή της κοινότητας, την εκπαίδευση, ενώ φιλοξενεί σειρά εκδηλώσεων και εργαστηρίων για την προώθηση βιώσιμων πρακτικών.

Το Πάρκο Καινοτομίας JOIST στην Ελλάδα:

joist-innovation-park

Το Πάρκο Καινοτομίας JOIST εστιάζει στην ενίσχυση της καινοτομίας και την μεταφορά γνώσης στα πεδία της επιχειρηματικότητας, της τεχνολογίας, της επιστήμης, της τέχνης και του design. Στεγάζει οργανισμούς και ερευνητικές ομάδες που αναπτύσσουν βιώσιμες λύσεις και πραγματοποιεί πολλές εκδηλώσεις και εκπαιδεύσεις πάνω στη βιώσιμη ανάπτυξη για μαθητές, επιχειρήσεις και επαγγελματίες. 

Αποτελεί ένα υποδειγματικό μοντέλο βιοκλιματικού σχεδιασμού και επαναχρησιμοποίησης βιομηχανικού κτηρίου, ενώ στην κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν ανακυκλωμένα υλικά, φιλικά προς το περιβάλλον για να μειωθεί το ενεργειακό αποτύπωμα της κατασκευής του. Διαθέτει χώρους πράσινου και μεγάλο μέρος των ενεργειακών αναγκών του  καλύπτονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Τα παραπάνω παραδείγματα καταδεικνύουν πώς τα πάρκα καινοτομίας μπορούν έχουν τη δυνατότητα να προωθήσουν τη βιωσιμότητα ενσωματώνοντας πρακτικές όπως η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας, η ενεργειακή απόδοση, βιώσιμες μεταφορές, χώρους πρασίνου και άλλα. Έτσι, καταφέρνουν να προωθήσουν την προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική ευθύνη.

Κλείνοντας

Είδαμε πως τα πάρκα καινοτομίας διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην προώθηση της βιωσιμότητας. Δημιουργούν ένα υποστηρικτικό περιβάλλον που ενθαρρύνει τις βιώσιμες πρακτικές. Πάρκα όπως το Cleantech, το Cambridge Science Park, και το Park 20|20 είναι ζωντανά παραδείγματα πως η βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να δημιουργήσει μοναδικές, και ελκυστικές και προπαντός βιώσιμες κοινότητες για επιχειρήσεις, ερευνητές, και επαγγελματίες.

Η προώθηση της βιωσιμότητας στα πάρκα καινοτομίας δεν αποτελεί μόνο ηθική επιταγή, αλλά και έξυπνη οικονομική στρατηγική που προωθεί την καινοτομία και την οικονομική ανάπτυξη. Γι’ αυτό είναι σημαντικό τα πάρκα καινοτομίας να συνεχίσουν να επενδύουν σε βιώσιμες υποδομές, να εκπαιδεύουν και να ευαισθητοποιούν σχετικά με την αειφόρο ανάπτυξη.

Μην χάσετε την ευκαιρία να γίνεται κομμάτι του μέλλοντος της βιώσιμης καινοτομίας! Επισκεφτείτε το Πάρκο Καινοτομίας JOIST για να γνωρίσετε τις καινοτόμες υποδομές και ανέσεις που προσφέρει, που το κάνουν κορυφαίο προορισμό για επαγγελματίες, ερευνητές και επιχειρηματίες.

Γίνετε μέλη της κοινότητας του JOIST και κάντε το πρώτο σας βήμα προς ένα βιώσιμο μέλλον.