Ένα πάρκο καινοτομίας ενισχύει την έρευνα και την καινοτομία σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες που απαιτούνται για τη περιφερειακή ανάπτυξη ενισχύοντας τη γνώση και μεταφέροντας την στους τομείς της επιχειρηματικότητας, των επιστημών, και των τεχνών.
Ειδικότερα, η λειτουργία τέτοιων πάρκων καινοτομίας έχει ιδιαίτερα ενδιαφέρον σε απομακρυσμένες περιοχές καθώς προσφέρουν αρκετά πλεονεκτήματα με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την κοινωνία.
Τα παραπάνω ίσως ακούγονται πολύ θεωρητικά για να γίνει αντιληπτή η συμβολή των πάρκων καινοτομίας στην περιφερειακή ανάπτυξη. Στη συνέχεια θα περιγράψουμε με περισσότερες λεπτομέρειες τα πάρκα καινοτομίας, τη λειτουργία τους, αλλά και τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της περιφέρειας.
Αλλά προτού εμβαθύνουμε περισσότερο στα πάρκα καινοτομίας, ας δούμε λίγο πρώτα τι ορίζουμε ως περιφερειακή ανάπτυξη, καθώς και μια σύντομη ιστορική αναδρομή στην εξέλιξη του όρου.
Τι Είναι η Περιφερειακή Ανάπτυξη;
Ο όρος της περιφερειακής ανάπτυξης αναφέρεται στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη μιας ή περισσοτέρων περιφερειών.
Η περιφερειακή ανάπτυξη έχει υπάρξει αντικείμενο μελέτης κυρίως κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Βέβαια, όταν μιλάμε για περιφερειακή ανάπτυξη σήμερα, αν και η σημασία της δεν έχει μεταβληθεί ιδιαίτερα, ο όρος έχει εξελιχθεί μαζί με τις ανάγκες της κάθε εποχής.
Ρίχνοντας μια ματιά στον όρο της περιφερειακής ανάπτυξης μέσα στα χρόνια, βλέπουμε τις διαφορετικές θεωρήσεις.
Διαφορετικές Θεωρήσεις Για Την Περιφερειακή Ανάπτυξη
Η αρχή έγινε τη δεκαετία του ’60 με τη δημιουργία μοντέλων αναπτυξιακών μοντέλων, εστιάζοντας κυρίως στην ανάπτυξη υποδομών. Στη συνέχεια, η περιφερειακή ανάπτυξη μέσα στη πετρελαϊκή κρίση του ’70 άρχισε να εστιάζεται περισσότερο στην τόνωση της απασχόλησης. Ενώ, αντίθετα, η δεκαετία του ’80 είδε την ανάδειξη την καινοτομίας ως σημαντικό παράγοντα για τη περιφερειακή ανάπτυξη στα πλαίσια ενός διεθνοποιημένου και ανταγωνιστικού οικονομικού συστήματος. Έκτοτε, και με ιδιαίτερη ώθηση κατά τη διάρκεια του ’90, η καινοτομία έγινε απαραίτητο συστατικό της οικονομικής και περιφερειακής ανάπτυξης που παραμένει έως και σήμερα.
Η Εκπαίδευση Είναι Άρρηκτα Συνδεδεμένη Με Την Καινοτομία
Σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό οικονομικό περιβάλλον, με την τεχνολογία να μεταβάλλεται διαρκώς, η καινοτομία αποτελεί μονόδρομο για τις επιχειρήσεις. Μόνο μέσω αυτής θα μπορέσουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να βιώσιμες.
Νέα προϊόντα και νέες υπηρεσίες βγαίνουν συνεχώς στην αγορά, ενώ ο ανταγωνισμός και οι απαιτήσεις των καταναλωτών αυξάνονται διαρκώς. Και αυτό είναι κάτι που οι κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη στην ανάπτυξη της περιφερειακής τους πολιτικής.
Η καινοτομία βοηθάει την εκάστοτε περιφέρεια και τα συστατικά της να αναπτυχθούν και να προσαρμοστούν κατάλληλα στις αλλαγές και τις απαιτήσεις της νέας εποχής. Βέβαια, για την ύπαρξη της καινοτομίας απαιτείται ένα δυναμικό εκπαιδευτικό σύστημα ικανό που τη στηρίζει, προωθεί τη καινοτομία, και καλλιεργεί τις δεξιότητες που χρειάζονται.
Η ύπαρξη ενός πάρκου καινοτομίας που κάνει όλα τα παραπάνω σε περιφερειακό επίπεδο είναι ικανό να πετύχει το σκοπό αυτό.
Τα Πάρκα Καινοτομίας Ως Μοχλοί Περιφερειακής Ανάπτυξης
Ένα πάρκο καινοτομίας με αντικείμενα τη δημιουργία και προώθηση της γνώσης, την ενίσχυση της καινοτομίας σε τοπικό επίπεδο, και την εκπαίδευση, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην περιφερειακή ανάπτυξη. Αυτό γίνεται με τους παρακάτω τρόπους:
Δημιουργεί Νέες Θέσεις Εργασίας Υψηλής Προστιθέμενης Αξίας
Η ύπαρξη των πάρκων καινοτομίας στη περιφέρεια είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί δημιουργούν θέσεις εργασίας κυρίως για νέους με πανεπιστημιακή μόρφωση και ερευνητές. Έτσι, δίνονται επιπλέον κίνητρα στους νέους να παραμείνουν και να δημιουργήσουν στον τόπο καταγωγής τους, αντί να μεταναστεύσουν προς κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μια χώρα σαν την Ελλάδα που βλέπει τη περιφέρεια της συρρικνώνεται χρόνο με το χρόνο.
Η περιφέρεια, και ιδιαίτερα οι αγροτικές περιοχές, προσφέρει περιορισμένες ευκαιρίες εργασίας, μειωμένη πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, εκπαίδευση, και ψυχαγωγία. Η εισροή καινοτομίας σε τοπικό επίπεδο, σε συνδυασμό με τη ψηφιοποίηση, μπορεί να ανατρέψει αυτό το καθεστώς.
Σταματά το Brain Drain Και Δημιουργεί Συνθήκες Για την Επιστροφή τους
Η τόνωση της εγχώριας έρευνας και καινοτομίας μπορεί να αναχαιτίσει την εκροή ταλέντων προς το εξωτερικό, το λεγόμενο “brain drain”. Ταλέντων, δηλαδή, που έχουν σπουδάσει στα Ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια και φεύγουν στο εξωτερικό προς αναζήτηση εργασίας, αφού πολλές φορές αδυνατούν να βρουν εργασία, είτε δεν έχουν κίνητρα για να μείνουν και να δουλέψουν στη χώρα.
Επίσης, ένας χώρος καινοτομίας μπορεί να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την επιστροφή κάποιων απ’ αυτών στη χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού είναι οι επενδύσεις που έκανε η Pfizer στη Θεσσαλονίκη. Άνοιξε εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίας για άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Το 2021, το 17% αυτών των θέσεων κατείχαν άτομα που επέστρεψαν απ’ το εξωτερικό.
Διαχέει Την Καινοτομία Σε Περιφερειακό Επίπεδο
Η καινοτομία αποτελεί σημαντικό κομμάτι της περιφερειακής ανάπτυξης και σε αυτό βοηθάει ένα πάρκο καινοτομίας.
Η καινοτομία, ειδικά όταν την εξετάζουμε σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι κάτι που εξελίσσεται διαρκώς και χρειάζεται συνεχής παρακολούθηση και ενημέρωση. Ένα πάρκο καινοτομίας μπορεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις αυτές και να βοηθάει τις κατά τόπους επιχειρήσεις να συμβαδίζουν με τις εξελίξεις στο τομέα τους. Έτσι, γίνονται περισσότερο ανταγωνιστικές, ενώ τονώνουν και την τοπική οικονομία.
Ενισχύει Την Καινοτομία Και Επιχειρηματικότητα
Πλέον των ερευνητών, το οικοσύστημα ενός πάρκου καινοτομίας στεγάζει επίσης νεοφυείς επιχειρήσεις (startups). Αυτές οι startups, εκτός του ότι επωφελούνται απ’ την αλληλεπίδραση τους με άλλα μέλη του οικοσυστήματος όπως επιχειρηματίες, ερευνητές, ή και φοιτητές, έχουν πρόσβαση και σε καινοτόμες υπηρεσίες που βοηθάνε την ανάπτυξη της επιχείρησης και των προϊόντων τους.
Στο Πάρκο Καινοτομίας JOIST στη Λάρισα, για παράδειγμα, προσφέρονται ιδιωτικοί χώροι γραφείων σε προνομιακές τιμές για τα μέλη του, εικονικά γραφεία και φορολογικές έδρες, αλλά και χώροι δημιουργίας καινοτόμων λύσεων.
Εκπαιδεύει Τα Στελέχη Και Τους Εργαζόμενους Του Μέλλοντος
Ένα πάρκο καινοτομίας προσφέρει επίσης και σημαντικές δυνατότητες εκπαίδευσης στο χώρο του, αφού η εκπαίδευση είναι βασικό κομμάτι της καινοτομίας.
Έτσι, ένα πάρκο καινοτομίας που εστιάζει στις νέες τεχνολογίες που επιτάσσει η ψηφιακή μετάβαση, μπορεί να δημιουργήσει εκπαιδευτικά προγράμματα για στελέχη επιχειρήσεων, αλλά και να προετοιμάσει τους μαθητές για τα την εργασία του μέλλοντος.
Οι μαθητές, μέσω εκπαιδεύσεων ή ακόμη και μέσω του παιχνιδιού, έρχονται σε επαφή με νέες τεχνολογίες και δεξιότητες που είναι απαραίτητες για το μέλλον όπως η γνώση προγραμματισμού, το 3D printing, και ο VR σχεδιασμός.
Συνοψίζοντας
Η ύπαρξη ενός πάρκου καινοτομίας στη περιφέρεια κρίνεται ιδιαίτερης για την ανάπτυξη της. Η καινοτομία είναι, ίσως, ο σημαντικότερος παράγοντας για την οικονομική της περιφέρειας αφού δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, σταματάει την εκροή ταλέντων, διαχέει την καινοτομία σε τοπικό επίπεδο, ενισχύει την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, εκπαιδεύει τα στελέχη και τους εργαζόμενους τους μέλλοντος.
Αν αναζητάτε ένα χώρο καινοτομίας ικανό να προσφέρει όλα τα παραπάνω, βρείτε το Πάρκο Καινοτομίας JOIST στη πόλη της Λάρισας. Προσφέρει χώρους εργασίας και co-working ικανά να καλύψουν τις ανάγκες των startups, των επιχειρήσεων, και των ελεύθερων επαγγελματιών, και να αυξήσουν την παραγωγικότητα τους.
Αν επιθυμείτε να γίνετε μέλη της κοινότητας του JOIST, συμπληρώστε τη φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά το JOIST Innovation Park και τις υπηρεσίες που προσφέρει, επικοινωνήστε μαζί μας.